Polacy jednak chcieli odbić te tereny. Niemcom z kolei bardzo zależało na utrzymaniu kluczowych miejsc - między innymi Zbąszynia, który był wówczas ważnym węzłem komunikacyjnym, a jednocześnie - miastem w dużej mierze zasiedlonym przez ludność niemiecką. Podobnie było w Nowym Tomyślu (90% ludności niemieckiej), który już w styczniu 1919 roku znalazł się pod kontrolą polskich oddziałów. Sąsiedni powiat grodziski udało się powstańcom opanować jeszcze jesienią 1918 roku.

Grodzisk był wtedy głównym ośrodkiem wojsk powstańczych w tej części regionu. Stamtąd kierowano działaniami w Opalenicy, Buku, wreszcie - w Nowym Tomyślu. A celem strategicznym stały się jeziora zbąszyńskie i linia rzeki Obry - komentuje prof. Janusz Karwat. Powstańcy poszli jednak dalej - zdobywają Babimojszczyznę i Zbąszyń. Były to jednak zdobycze bardzo nietrwałe - mówi prof. Karwat.

W tym odcinku cyklu również wspomnienia powstańców Brunona Modrzyka (nagranie archiwalne z 1968 roku) oraz Franciszka Kramera (nagranie z 1969 roku).